Czy sztuczna inteligencja pomoże, czy zaszkodzi wymiarowi sprawiedliwości?
Brytyjscy sędziowie otrzymali zgodę na korzystanie z systemów sztucznej inteligencji, takich jak ChatGPT, przy pisaniu uzasadnień wyroków. Mają one pomóc np. w podsumowywaniu obszernych dokumentów i przyspieszyć pracę. Jednocześnie pojawiły się ostrzeżenia, by podchodzić do tych narzędzi z dużą ostrożnością.
AI może powoływać się na fikcyjne precedensy
Eksperci przestrzegają, że chatboty prawnicze w swoich tekstach często powołują się na precedensy sądowe, które w rzeczywistości nie istniały. Sztuczna inteligencja bazuje na ogromnych ilościach danych z internetu, które nie zawsze są rzetelne. Dodatkowo hakerzy celowo mogą wprowadzać do sieci fałszywe opisy spraw sądowych, by wprowadzić w błąd algorytmy AI.
Poznaj ChatGPT Poland tutaj.
Przykłady prawników, którzy ucierpieli przez błędy chatbotów
W Stanach Zjednoczonych odnotowano już przypadki, gdy prawnicy wykorzystujący ChatGPT w swojej pracy popadli w kłopoty. System powołał się bowiem na precedensy, które zostały wygenerowane przez sztuczną inteligencję i nigdy nie miały miejsca w rzeczywistości. W efekcie dokumenty pełne były błędów.
Odpowiedzialność spoczywa na sędziach
Dlatego sędziowie otrzymali wyraźne instrukcje, że to oni ponoszą pełną odpowiedzialność za treść wydawanych wyroków. Jeśli okaże się, że opierają się one na fałszywych informacjach z AI, grożą im nie tylko kary dyscyplinarne, ale nawet odpowiedzialność karna. Nie mogą więc bezrefleksyjnie korzystać z systemów takich jak ChatGPT.
Sztuczna inteligencja to obosieczny miecz
Z jednej więc strony AI może pomóc sędziom uporać się z rutynowymi zadaniami, takimi jak streszczanie dokumentacji procesowej. Pozwoli im to zaoszczędzić czas i skupić się na trudniejszych aspektach spraw.
Z drugiej jednak strony niesie ze sobą nowe zagrożenia, na które wymiar sprawiedliwości musi być przygotowany. Fałszywe informacje mogą podważać zaufanie do sądów, a nieuważne korzystanie z AI może prowadzić do błędnych rozstrzygnięć.
Wnioski i rekomendacje
Biorąc to wszystko pod uwagę, wykorzystanie sztucznej inteligencji przez sędziów jest warte rozważenia, ale pod pewnymi warunkami. Przede wszystkim konieczne jest opracowanie jasnych wytycznych i standardów, kiedy i jak można korzystać z systemów AI w sądownictwie. Ważne też, by sędziowie przechodzili odpowiednie szkolenia w tym zakresie.
Kluczowe jest również wypracowanie mechanizmów weryfikacji informacji z chatbotów oraz monitorowania ich działania pod kątem generowania fałszywych treści. Tylko łącząc potencjał AI ze świadomością jej ograniczeń, możliwe będzie bezpieczne i odpowiedzialne wdrożenie tych narzędzi w wymiarze sprawiedliwości.